W sobotę 12 września br. w kamiennogórskim Muzeum Tkactwa odbyło się otwarcie wystawy indywidualnej Marii Teresy Chojnackiej pt. “Dokument. Relief splotowy”. Wystawa towarzyszy XLVII Międzynarodowemu Festiwalowi Sztuki Włókna Kowary 2020.
Maria Teresa Chojnacka jest jedną z najbardziej wybitnych i twórczych artystek współczesnej tkaniny polskiej. Urodziła się 14 czerwca 1931 w Warszawie. W stolicy zdobywała kolejne etapy wykształcenia artystycznego. Związana jest do dziś z warszawskimi środowiskami i ośrodkami twórczymi. Naukę w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych w Warszawie rozpoczęła w 1948 roku. Po ukończeniu liceum w 1950 M.T. Chojnacka na rok wyjechała z Warszawy, by podjąć naukę w Państwowej Szkole Sztuk Plastycznych w Gdańsku pod kierunkiem A. Kobzdeja.
W latach 1951-1955 studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, w pracowni prof. Eleonory Plutyńskiej. W latach 1967-1968 podjęła naukę w Podyplomowym Studium Etnograficznym na Uniwersytecie im. Mikołaja Kopernika w Toruniu. Maria Teresa Chojnacka w latach 1963-1967 zajmowała stanowisko kierownika artystycznego Spółdzielni Przemysłu Ludowego i Artystycznego „Świdry Wielkie” w Otwocku. Po sukcesie w konkursie na tkaninę w Biberach/Riss i realizacji tkaniny w Stadthalle w Biberach, w 1979 M.T. Chojnacka została zatrudniona jako wykładowca technik tkackich w Volkhochschule Biberach/Riss. Jest autorką wielu wystaw indywidualnych oraz uczestniczką wystaw zbiorowych krajowych oraz światowych. Laureatka wielu nagród i wyróżnień.
Nieprzerwanie tworzy, znajdując nowe inspiracje oraz nowatorskie własne rozwiązania tkackie. Jest mistrzynią łączenia splotów i wiązań, autorką wielu oryginalnych połączeń wątku i osnowy.
W 2009 Maria Teresa Chojnacka rozpoczęła pracę nad cyklem Ręce. Tematem stały się wizerunki dłoni, przedstawianych pojedynczo, parami, złożone w kompozycje. Pierwsze tkaniny przedstawiały ręce najbliższych członków rodziny artystki. Kolejne- w oryginalny sposób portretowały przyjaciół, osoby bliskie. Tkaniny cyklu Ręce mają podobną konstrukcję, powstały z połączenia miniatur, tkanych na metalowych ramkach. Scalone, tworzą duże formy. Dłonie zostały przedstawione w tkaninie, z użyciem całego wachlarza splotów. Każdy element jest niepowtarzalny, nie tylko ze względu na odmienne kształty dłoni, ale technikę jaką został wykonaną. M.T. Chojnacka stosuje kilkadziesiąt własnych splotów. Kontury dłoni, wypełniane są splotem lub pozostawiane bez wątku. Tło jest utkane z wykorzystaniem kilkudziesięciu możliwości połączeń przędzy. Cykl tkanin wykonany jest z naturalnych surowców, na lnianej lub wełnianej osnowie. Kolorystyka nie jest szeroka, obok materiałów o naturalnej barwie, zastosowana została wełna w kolorach brązu, zieleni, beżu. Tkaniny dokumentują spotkania z osobami ważnymi dla artystki. Pierwsza i największa tego typu realizacja to Dokument I z 2010-2013. Kolejne prace przedstawiały kształty dłoni osób zasłużonych dla sztuki polskiej, koleżanek i kolegów-artystów, pracowników muzeów i galerii, współpracowników. Za projekty służyły rysunki konturów dłoni.
Najnowsze prace powstały w 2019-2020. W lekko zmienionej kolorystyce artystka wykonała kompozycje dwukolumnowe tworzące typowe dla autorki oryginalne rozwiązania reliefowych splotów powstałych z połączenia własnych technik włókienniczych z klasycznymi splotami tkackimi. W przygotowaniu tła, wykorzystany został nowy autorski splot. To charakterystyczne dla twórczości M. T. Chojnackiej eksperymentowanie z materią tkacką, tworzenie nowatorskich połączeń wątku i osnowy w efekcie daje wspaniałe studium tkactwa ręcznego, prezentując możliwości jakie daje splot, umiejętności i nieograniczona wyobraźnia artysty.
Foto/info: Muzeum Tkactwa
